નાળિયેરી
નાળિયેળીનુ વૃક્ષ ઘણાં વર્ષોપેલાનુ છે.નાળિયેરીને 'કલ્પવૃક્ષ' અથવા 'સ્વર્ગનું વૃક્ષ' પણ કહેવાય છે. વૃક્ષ ઉંચુ અને ડાળીઓ વીનાનુ હોય છે. આ ઝાડની ઊંચાઈ 25 મીટર (80 ફૂટ) જેટલી હોય છે. નાળિયેરી દરીયા કિનારે જોવા મળે છે. હિન્દુ ધર્મમાં તેનું ધાર્મિક મહત્વ છે. નાળિયેરી વધારે કેરલ, પશ્ર્ચિમ બંગાળમાં અને ઓડિશામા થાય છે.દક્ષિણ ભારતના લોકોનું જીવન નાળિયેરી છે એમ કહીએ તો પણ ચાલે.
હવામાન
નાળિયેરીને દરિયાકાંઠાનું ગરમ, ભેજવાળું અને વધારે વરસાદ વાળું સમઘાત વાતાવરણ માફક આવે છે. જયાં ઉષ્ણતામાનમાં બવ મોટા ફેરફાર થતા ના હોય અને બારેમાસ ભેજ જળવાઈ રહેતો હોય તેવું હવામાન ફાલ બેસવા માટે ઘણું જ અનુકૂળ આવે છે. જે વિસ્તારમાં સરેરાશ ઉષ્ણતામાન 210 સેમી થી નીચે રહેતું હોય ત્યાં ઝાડના ફૂલના કાતરા નીકળવાનું બંધ થઈ જાય છે.
જમીન
નાળિયેરીને નબળી નિતારશક્તિ વાળી ક્ષારીય અને પથ્થરના પડ વાળી જમીન સિવાય લગભગ બધી પ્રકારની જમીનમાં ઉગાડી શકાય છે. આ પાક માટે દરિયાકાંઠાની ફળદ્રુપ, ગોરાડું, રેતાળ, કાંપવાળી અને સારા નિતારવાળી જમીન વધું અનુકૂળ આવે છે.
નાળિયેળીમાંં ત્રણ પ્રકારની જાત હોય છે
1) પશ્ચિમ કિનારાની ઊંચી જાત
આ ઝાડની ઊંચાઈ વધુ, ફળ મોટા અને લંબગોળ, ફળની સંખ્યા ઓછી, કોપરા અને પાણી બન્ને માટે આ જાત અનુકૂળ છે. 7-8 વર્ષે ફળ આપે છે.
2) ઠીંગણી જાત
ઉંચાઈમાં ઠીંગણી, ફળ મધ્યમ કદના અને ગોળ, ફળ ખૂબ જ નીચા અને વધુ આવે છે. ફળ પાણી માટે જ ઉપયોગી છે. 3 વર્ષે ફળ આપે છે.
3)હાઈબ્રીડ
ઉંચાઈ મધ્યમ, ફળ મોટાં અને લંબગોળ તથા કોપરા અને પાણી બન્ને માટે અનુકૂળ છે. 3-5 વર્ષે ફળ આપે છે.
1) થડ
થડની ઊંચાઈ 23-24 મીટર જેટલી હોય છે. આ ઝાડના પાંદડા જેમ-જેમ ખૂલતા જાય તેમ થડ પર ખાંચા પડતા જાય છે એટલે થડ ખાંચાવાળુ હોય છે. થડનો રંગ ભુખરો કે છીંકણી રંગનો હોય છે. થડ પર ચડવા માટે દોરડાનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
2) પાંદડાં
પાંદડાની લંબાઈ 7 મીટર (23 ફૂટ) સુધીની હોય છે. આ પાંદડાં 200-250 પત્રિકાઓથી બનેલા હોય છે. પાંદડાં લીલા રંગના હોય છે અને સુકાઈ જાય એટલે છીંકણી રંગના થઈ જાય છે. પાંદડાં છેડેથી સામાન્ય અણી વારા હોય છે.
3) ફળ
નાળિયેળએ એક બહુ જ ઉપયોગી ફળ છે.લીલા નાળિયેરળ "ત્રોફા" તરીકે ઓળખાય છે. નાળિયેરળ લીલું હોય ત્યારે તેની અંદરથી મીઠું પાણી અને મલાઇ નીકળે છે. પાકી ગયેલું નાળિયેળ બહારથી કથ્થાઈ રંગનુ દેખાય છે, તેમાં પાણી ઓછું હોય છે અને અંદરની સફેદ મલાઇ જે ઘાટી અને કડક થઈ ગયેલી હોય છે તે "ટોપરું" કે "કોપરું" એવા નામે ઓળખાય છે. આ કોપરું બહાર કાઢી તેને સુકવવામાં આવે છે અને તેનું તેલ વિવિધ રીતે ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે.
4) ફૂલ
ફૂલ એ 20-60 શાખાઓ સાથે પાંદડાંની અક્ષ પર ઉત્પન્ન થતો સ્પાઇક છે. પ્રત્યેક આધાર પર સ્ત્રી ફૂલ અને ઘણા પુરુષ ફૂલ હોય છે. ફળ એક જ બીજ ધરાવતું કાંદુ છે. નાળિયેરના ફૂલો 7-10 વર્ષ પછી જ ખીલે છે. ફૂલો મોટા લીલી કળીની અંદર વિકસે છે. ફૂલ આછા પીળા રંગના હોય છે.
ઉપયોગો
- નાળિયેળના પત્તાંનો ઉપયોગ ધરની છત બનાવવા ઉપયોગી થાય છે.
- નાળિયેળના તેલને કોપરેલ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. કોપરેલનો ઉપયોગ માથાના વાળના પોષણ તેમ જ સૉંદય વધારવા માટે બહોળા પ્રમાણમાં કરવામાં આવે છે.
- નાળિયેર તેલનો ઉપયોગ રસોઈ બનાવવા માટે પણ થાય છે.
- દક્ષિણ ભારતના લોકો મોટાભાગે પાકેલા કોપરાનો ઉપયોગ ચટની બનાવવા, શાક પર, દાળમાં અને ખીચડી પર પણ કરે છે.
- નાળિયેર ઉપરના છોલામાંથી દોરડા, કાથી અને શીકાં બનાવાય છે.
- કાચલીમાંથી આફ્રિકાના લોકો પ્યાલા અને ચમચા બનાવે છે જ્યારે આપણા દેશના લોકો પાણી કાઢવાના ડોયા બનાવે છે.
- આ ઝાડની લાકડી અને શાખામાંથી સાવરણી અને દોરડા બનાવી શકાય છે.
- લાકડુ બળતણના ઉપયોગમાં લઈ શકાય છે.
- ફૂલોનો ઉપયોગ આયુર્વેદિક દવાઓમાં કરવામાં આવે છે.
- નારિયેળનું પાણી ઠંડુ, હૃદયને હિતકારી, ભૂખ લગાડે તેવું, શુક્રધાતુની વૃદ્ધિ કરે તેવું, તરત અને પિત્તદોષને શાંત કરનાર અને ‘બસ્તિશુદ્ધિકર પરમ્’ એટલે કે મૂત્રાશયને શુદ્ધ કરનાર છે.
- નારિયેળના પાણીમાં મેગ્નેશિયમની અને કેલ્શિયમનું પ્રમાણ ઘણું હોય છે. નારિયેળના પાણીમાં સોડિ્યમનું પ્રમાણ નહીંવત હોવાથી સોજાનાં દર્દોમાં ખૂબ જ ઉપયોગી મનાય છે.
- નાળિયેળનું પાણી શરીરમાં રહેલા પાણીને લગભગ મળતું આવે છે. ઝાડા-ઉલટી કે કોલેરા જેવાં દર્દોમાં પાણી ઘટી જવાની સમસ્યામાં નાળિયેળનું પાણી ઘણું ઉપયોગી થઈ શકે છે. આ પ્રકારનાં દર્દોમાં દર્દીને મોં વાટે થોડું થોડું નાળિયેનું પાણી આપવું. એમાં મોસંબીનો રસ કે ગ્લુકોઝ ઉમેરી શકાય.
- ઘણીવાર ચહેરા પર ઉપર કે શરીરના બીજા ભાગની ચામડી ઉપર, ચામડીના કલરના જ મસા થાય છે. આ મસાની કાળજી લેવામાં ન આવે તો બીજી જગ્યાએ પણ થાય છે. અને વધે છે. આ મસાને ‘ચર્મકીલ’ને નામે ઓળખવામાં આવે છે. ચહેરા પરના મસા ચહેરાની સુંદરતામાં ઘણીવાર બાધક બને છે. આ પ્રકારના મસામાં નારિયેળનું (શ્રીફળનું) પાણી ખૂબ જ ઉપયોગી પુરવાર થયું છે. ચામડીના મસા ઉપર રોજ પાંચથી સાત મિનિટ સુધી શ્રીફળના પાણીનું મસાજ કરવાથી થોડાક દિવસોમાં મસા સંપૂર્ણપણે મટી જાય છે.
- સૂકા નારિયેળના છોતરાં કાઢી, એ છોતરાને સૂડીથી નાની કતરણ કરી એક ચલમમાં ભરવા. ચલમમાં ભર્યા પછી એને સળગાવી જે દર્દીને હેડકી આવતી હોય એને આ ચલમ પીવા માટે આપવી. ચલમમાંના નાળિયેળનો ધુમાડો અંદર જઈને વાસુદોષની વિકૃત, ગતિને પૂર્વવત કરે છે. જેનાથી હેડકીના વેગ ધીમેધીમે બંધ થઇ જાય છે.
ધર્મમાં
હિંદુ ધર્મમાં મંદિરોમાં દેવી-દેવતા પાસે નાળિયેળ વધેરવામાં આવે છે,તેની પાછળ બલીદાનની ભાવના છે. મનુષ્ય અને પશુનું બલીદાન આપવાવાળા પ્રાચીન માનવને વિશ્વામિત્ર દ્વારા નિર્મિત પ્રતિક-સૃષ્ટિના નર અર્થાત નાળિયેળનું બલિદાન આપવાનું સુચન કર્યું છે. પાકી ગયેલું નાળિયેળ હિંદુ ધર્મમાં પ્રવિત્ર ફળ મનાય છે અને મંદિરમાં ભગવાનને ધરાવાય છે
માન્યતા
- માનવામાં આવે છે કે 'નાળિયેર' નામ સ્પેનિશ અને પોટુૅગીઝ સંશોધકો દ્વારા આપવામાં આવ્યું છે.
- બીજી માન્યતા એવી છે કે ઇબેરિયન 'અલ કોકો' પરથી આવ્યું છે જે એક પૌરાણિક રૂવાંટી વાળા રાક્ષસનો સંદર્ભ કરે છે. ફળની આજુબાજુ કનૅલ અને વાળ કદાચ આ જોડાણ પેદા કરે છે.
- કાઠિયાવાડના લોકો છોલસોતા નારિયેળમાં અંગુઠેથી સોપારી પેસારી દેવાની બળવાન રમત રમે છે.
- નાળિયેરીની ખેતીમાં ઇન્ડોનેશિયા પ્રથમ ક્રમે, ફિલિપાઈન્સ બીજા ક્રમે અને ભારત ત્રીજા ક્રમે આવે છે. આપણા ગુજરાત રાજ્યમાં નાળિયેરીની ખેતી બવ ઓછા પ્રમાણમાં કરવામાં આવે છે,જેમાં જુનાગઢ, નવસારી, વલસાડ, સુરત અને ભાવનગર જિલ્લામાં નાળિયેરીનું વાવેતર મોખરે છે.
ટિપ્પણીઓ
ટિપ્પણી પોસ્ટ કરો
If you have any query and suggetion, fill free to write in comment section below