મુખ્ય સામગ્રી પર જાઓ

ખેર(Senegalia catechu)

 ખેર

    ખેર 15(50 ફૂટ) મીટરની ઊંચાઈ સુધી વધે છે.

1)થડ


    આ ઝાડના થડનો કલર છીંકણી જેવો હોય છે. આ થડના લાકડાની ઘનતા 0.88 g/cm3 જેટલી હોય છે. થડની છાલ ખરબચડી હોય છે. 

2)પાંદડાં



    પાંદડાં લીલા કલરના હોય છ. પાંદડાંની લંબાઈ  100-200 મીટરની હોય છે અને આ પાંદડાંની અંદર 8-30 જોડી બીજા નાના પાંદડા હોય છે જેમાં સંખ્યાબંધ ગૌણ પત્રિકાઓ હોય છે અને તે 2-6 મીટર લાંબી હોય છે. ગ્રંથીઓ પાંદડાની પ્રથમ જોડીની નીચે દાંડી પર અને પાંદડાં નઈ ઉપરની છ જોડી વચ્ચે થાય છે. દરેક પાંદડાંના પાયા પર 10 મીટર સુધી લાંબી કાંટાની જોડી મળી આવે છે. 

3)ફળ




    ખેર પર ફળ ઋપે બદામી કલરની સીંગો આવે છે. તેની લંબાઈ 50 થઈ 125 મીમી લાંબી હોય છે. આ સીંગોમા 4 અથવા 7 બીજ આવે છે. જે ઘેરા બદામી રંગના સપાટ અને 8-8 મીમી વ્યાસ વાળા હોય છે. બીજમાં પ્રોટીન ભરપુર માત્રામાં હોય છે. 

4)ફૂલ



    ખેરના ફૂલનો કલર  સફેદ અથવા નિસ્તેજ પીળા જેવો હોય છે. ફૂલ 3 મીમી લાંબા અને નળાકાર હોય છે. ફૂલ દેખાવમાં ઘેટાની પૂંછડી જેવું લાગે છે. 

ઉપયોગ 

  • ખેરનું લાકડુ કોલસા તરીકે અને ફર્નિચર માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. આ લાકડા માંથી અનેક પ્રકારના સાધનો બનાવવામાં આવે છે.
  • આ ઝાડના હાટૅવુડ નો અકૅ પાનને લાલ રંગ આપવામાં અને લાક્ષણિક સ્વાદ આપવામાં વપરાય છે.
  • આ ઝાડની ડાળીઓને પશુઓ ના ચારા માટે ઉપયોગમાં લેવાય છે. 

ટિપ્પણીઓ

આ બ્લૉગ પરની લોકપ્રિય પોસ્ટ્સ

કરંજ નું ઝાડ /કણજી(Millettia pinnata)

  કરંજ નું ઝાડ /કણજી      કરંજ મોટા કદ નુ ઝાડ છે અને સમાન પહોળા ફેલાય છે. કરંજ 15-25 મીટર(50-80 ફૂટ) સુધી વધે છે. કરંજના ઝાડનો વિકાસ શરૂઆત માં ખૂબ જ ધીમો થાય છે. કરંજ વૃક્ષ ના મૂળ માં જ્યારે ભેજનુ પ્રમાણ ઓછું થઈ જાય ત્યારે પાંદડાં ખરી જાય છે. કરંજ ના દાતણ નો સ્વાદ કડવો અને તીખો હોય છે. કરંજ ઝાડના બીજ અર્ક, પાંદડા, મૂળની છાલ અને સ્ટેમની છાલમાં એન્ટિ વાયરલ ગુણ હોય છે અને ખાવાલાયક હોય છે.  હવે આપણે કરંજ ના ઝાડના ભાગ વિશેની માહિતી જોઈશુ. 1) થડ     કરંજ નુ થડ સીધું અથવા કુટિલ હોય છે. તેનો વ્યાસ 50-80 સેેન્ટિમીટર(20-30 ઇંચ) હોય છે. થડ પર ભૂરા રંગની છાલ હોય છે. આ છાલ તંતુમય હોય છે, જેથી દોરડામાં ફેરવી શકાય છે.  2) પાંદડા કરંજના ઝાડના પાંદડા જ્યારે યુવાન હોય ત્યારે ગુલાબી-લાલ રંગના અને પરિપક્વ થઈ જાય ત્યારે લીલા રંગના થઈ જાય છે. આ પાંદડા એકબીજાથી વિરુદ્ધ, તીવ્ર , ચળકતા, લાંબા અને લંબગોળાકાર હોય છે. કરંજ ઝાડના પાંદડા 5-10 સે.મી. લાંબા અને 4-6 સે.મી. પહોળા હોય છે.  3)ફળ  કરંજના ઝાડ પર ફળ આવવાનો સમયગાળો એપ્રિલ - જૂન મહિના સુધીનો હોય છે. આ ઝાડ પર અસંખ્ય, લંબગોળાકાર, 3-6 સે.મી. લાંબા તથા 2-3 સે.મી.

બદામનું ઝાડ(almond tree)

 બદામનું ઝાડ      બદામનું ઝાડ મોસમ દરમિયાન પાંદડાં ગુમાવે છે તેથી તે પાનખર વૃક્ષ ગણાય છે. આ ઝાડ  6-7 મીટરની ઊંચાઈ સુધી વધે છે. આ ઝાડ તેની ઉંમરના 8 વર્ષે પરિપક્વતા અવધિમાં પ્રવેશે છે. આ ઝાડનું આયુષ્ય 50 વર્ષ જેટલું માનવામાં આવે છે. આ વૃક્ષની કુંપણ લીલી હોય છે, પછી જાંબુડો થતી જાય છે અને બીજા વર્ષે તે રાખોડી બની જાય છે. આ ઝાડ પ્રાચીન અખરોટનું એક વૃક્ષ ગણાય છે જે માણસો દ્વારા ઉગાડવામાં આવતું હતું. આ ઝાડ રોસાસિ પરીવારનું છે. બદામના ઝાડની ખેતી તેના ફળ બદામ માટે કરવામાં આવે છે. બદામ તેલના ઉત્પાદનના અવશેષો ઝેરી છે અને તેનો ઉપયોગ પશુઓના ખોરાક માટે કરી શકાય નહીં. મોટાભાગે યુ. એસ, સ્પેન, ઇટાલી, ઈરાન, સીરીયા, મોરોક્કો અને ઓસ્ટ્રેલિયા જેવાં દેશોમાં બદામના ઝાડની ખેતી કરવામાં આવે છે. આર્મેનિયા અને અઝેરબીજાનમાં બદામનું પ્રથમ વાવેતર થયું હોવાનું મનાય છે. છેલ્લા બે દાયકામાં કેલિફોર્નિયા બદામના ઉત્પાદનમાં ત્રણ ગણો વધારો થયો છે, જે વિશ્વના પુરવઠાની 80% કરતાં વધું કેલિફોર્નિયા હિસ્સો ધરાવે છે. આ ઝાડના ફળ માટે બે જુદી જુદી અને સુસંગત ફળ આપવાની જાતો રોપવામાં આવે છે, જેથી પરાગ એક ઝાડ થી બીજા સુધી મુસાફરી કરી

જાંબુડો /jambudo( jamun tree)

 જાંબુડો      જાંબુડો સામાન્ય રીતે હિમાલય, ભારત, શ્રીલંકા, મલેશિયા અને ઓસ્ટ્રેલિયામાં મોટા પ્રમાણમાં ઉગાડવામાં આવે છે. આ ઝાડની ઊંચાઈ આશરે 30-35 ફૂટ સુધીની હોય છે. આ ઝાડનો વિકાસ થતા 3-5 વર્ષ જેટલો સમય લાગે છે. આ ઝાડ 60-70 વર્ષ સુધી ફળ આપે છે. જાંબુડો એકદમ ઘટાદાર વૃક્ષ નથી. આ ઝાડની ડાળીઓ બટકણી હોય છે. આ ઝાડનું મૂળ ઘર ભારત અથવા ઇસ્ટ ઇન્ડિઝ છે. સામાન્ય રીતે રોપાવાળા જાંબુના ઝાડ 8-10 વર્ષની ઉંમરે ફળ આપવાનું શરૂ કરી દે છે જ્યારે કલમ વાળા અથવા સળિયાવાળા ઝાડ 6-7 વર્ષે ફળ આપવાનું શરૂ કરી દે છે.  માટી      આ ઝાડ જમીનની વિશાળ શ્રેણીમાં ઉગાડવામાં આવે છે. આ છોડના સારા વિકાસ માટે ઠંડો વિસ્તાર અને પાણીવાળી માટીની જરૂર પડે છે. આ ઝાડ ખારાશ અને પાણી ભરાયેલી પરિસ્થિતિમાં પણ સારી રીતે વિકાસ કરી શકે છે પણ ખૂબ ભારે કે હળવા રેતાળ જમીન પર ઉગાડવુ શક્ય નથી.  વાતાવરણ કેવુ જોઈએ?      ઉષ્ણકટિબંધીય વિસ્તારમાં આ જાંબુડાનો સારો વિકાસ થાય છે. તે હિમાલયની નીચલી રેન્જમાં 1300 મીટરની ઊંચાઈ સુધી વધતી જોવા મળે છે. જ્યારે ફળ આપતું બંધ થઈ જાય ત્યારે જાંબુડાને શુષ્ક હવામાની જરૂર પડે છે. ઉષ્ણકટિબંધીય વિસ્તારમાં, પ્રારંભિક વરસા